در این مقاله میخواهیم به پروژهی مغز کرهجنوبی، تاریخچه و همچنین اهداف بلندمدت آن برای دستیابی به عملکردهای مغز و تعدیل و امکان مداخله در آن بپردازیم.
در سال 1998 دولت کره جنوبی گام مهمی در راستای پیشرفت دانش و فناوری در حوزهی مغز برای افزایش رفاه و آگاهی عموم در رابطه با علوم اعصاب برداشت. گامی که از آن به عنوان “انقلاب صنعتی چهارم” یاد میشود. فعالیتهای مورد نظر این پروژه در چندین شاخه از جمله علوم اعصاب پایهای و بالینی، علوم شناختی، علوم اعصاب محاسباتی و مهندسی علوم اعصاب مورد پیگیری قرار گرفت.
نتایج حاصل از شروع این فعالیتها به صورت سالانه توسط چهار وزارتخانه شامل وزارت علوم و برنامهریزی، وزارت آموزش و پرورش، وزارت تجارت و انرژی و وزارت بهداشت و رفاه که مسئولیت اجرای این پروژه را بر عهده داشتند، به دولت ارائه میشد.
هدف اصلی این پروژه، نقشهبرداری مغز و بررسی ساختار و عملکرد بخشهای مختلف آن برای تکمیل اطلس مغز انسان با تمرکز ویژه بر روی لوب آهیانهای تا سال 2023 میباشد. هدف دیگر این پروژه ساخت نقشهای از مراحل پیری مغز تا همان سال عنوان شده است. گفته میشود که هزینهی ساخت این نقشه به تنهایی حدود 160 میلیون دلار میباشد. اما هزینهی ارائهی یک نقشهی جامع و تمام و کمال از مغز حدود 300 میلیون دلار برآورد شده است. که پیشبینی میشود تا سال 2023 حدود 90 درصد اهداف پروژه میسر شود.
استراتژی پروژهی مغز کره برای تحقیق و توسعه در چهار فاز انجام میپذیرد:
ساخت نقشهی مغز در چندین بــعد: این فاز شامل دو نقشهی راه میباشد که در اولی ساز و کار عملکردهای پیچیدهی شناختی در مغز و در دومی مکانیسم بیماریهای علوم اعصاب (که بیشتر شامل بیماریهای مرتبط با افزایش سن مانند پارکینسون و آلزایمر میباشد) را در سه فاز ریز، متوسط و بزرگ مورد بررسی قرار میدهد.
آغاز پروژههای چند رشتهای: در این بخش دانشمندان رشتههای مختلف بر روی توسعهی فناوریهای مرتبط با علوم اعصاب و همچنین ساخت ارگانوئیدهای مغزمانند با استفاده از دانش علوم اعصاب محاسباتی و مدلسازی عصبی متمرکز هستند.
تقویت توسعه و تحقیق در حوزهی هوش مصنوعی: به نظر میرسد که علم مغز یک ابزار کلیدی در رشد هوش مصنوعی باشد؛ همچنین دانش علوم اعصاب برای مهندسان رشتهی هوش مصنوعی بسیار الهامبخش بوده است. شبیهسازی مدارهای عصبی با توجه به عملکرد مغز میتواند به دانشمندان در ساخت کامپیوترهایی با قدرت یادگیری بسیار (و چه بسا شبیه انسان) و سریع و تطابق با محیط بسیار کمک کند.
شناسایی و شخصیسازی دانش پزشکی در حوزهی بیماریهای علوم اعصاب: پیشرفت این بخش از این پروژه میتواند به پژوهشگران کمک کند تا وقوع بیماریهای روانی را پیشبینی کنند و نیز راهکارهای مؤثری در راستای درمان و کاهش آسیبهای فردی و اجتماعی در اختیار آنها قرار دهد. اما این اهداف میتواند فراتر رفته و حوزههای بیشتری را درگیر کند تا یک اکوسیستم علوم اعصاب برای ایجاد زمینهی پیشرفت در حوزهی مغز و فناوریهای مرتبط با آن ایجاد شود. از جمله اقدامات دولت کره که برای ایجاد این زمینه انجام شده است، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
الف) تربیت اشخاص متخصص از حوزههای مختلف در این حوزهی بینرشتهای: تربیت دانشمندان علوم اعصاب آینده از رشتههای متفاوت و با رویکردهای مختلف. این امر با تحصیل دانشجویان رشتههای مختلف در مقطع دکترای علوم اعصاب (برای مثال MD.PHD) امکانپذیر خواهد بود که دولت کره تمهیدات ویژهای برای آن اندیشیده است.
ب) جمعآوری و طبقهبندی دادهها: یکی از اهداف با ارزش پروژهی مغز کرهجنوبی ایجاد بانک مغز کره میباشد. در طی این پروژه دادههای به دست آمده ذخیره و طبقهبندی خواهد شد و برای کارهای تحقیقاتی و برنامهریزیهای آینده مورد استفاده قرار خواهد گرفت.
ج) توسعهی شبکههای ارتباطی علمیِ محلی، ملی و جهانی: در طی این پروژه اطلاعات با سایر کشورها به اشتراک گذاشته خواهد شد تا پیشرفت در این حوزه آسانتر شود.
د) آماده سازی برای صنعت آیندهی علوم اعصاب: یکی از اهداف مهم پروژهی مغز کره جنوبی دستیابی به آخرین یافتههای علوم اعصاب و استفاده از آن در صنعت میباشد که بر اساس همکاری بسیاری از سازمانها و شرکتهای دانش بنیان انجام خواهد شد.
منبع: مجله مغز و شناخت، شماره 4، زمستان 1396