نشانگان، علل، درمان
24 ماه مه روز جهانی اسکیزوفرنی (schizophrenia) است. این روز، روز بالا بردن آگاهی مردم در مورد اسکیزوفرنی و مخصوصا مقابله با انگ هایی (stigma) است که متاسفانه به این اختلال روانی نسبت داده میشود. اسکیزوفرنی یک بیماری روانی شدید، اما علایم آن تا حدودی قابل درمان است. طبق گزارش سازمان بهداشت جهانی (WHO)، بیش از 21 میلیون نفر در سراسر جهان تحت تاثیر اسکیزوفرنی قرار دارند. اسکیزوفرنی یک اختلال روانی شدید است که بر عملکرد طبیعی مغز تأثیر میگذارد و باعث میشود که فرد توانایی خود را برای تفکر، احساس و رفتار واضح از دست بدهد. اسکیزوفرنی یکی از اختلالات روانی است که هنوز توسط جامعه به درستی درک نشده است و از این رو، دلیل تعیین روز جهانی اسکیزوفرنی انتشار آگاهی درباره اسکیزوفرنی و حمایت از کسانی است که از آن رنج می برند.
آنچه شما باید درباره ی اسکیزوفرنی بدانید:
1. اسکیزوفرنی یک بیماری روانی شدید، اما علایم آن تا حدودی قابل درمان است. این اختلال روانی معمولا در اواخر نوجوانی یا قبل از بلوغ (اغلب بین سنین 16 و 30) شروع میشود. به گفته محققان، اسکیزوفرنی احتمالا وضعیتی است که علایم بسیاری از اختلالات روانی در آن نمود پیدا میکنند.
2. علائم و نشانگان اسکیزوفرنی ممکن است از فردی به دیگری متفاوت باشد، با این حال، افراد مبتلا به این بیماری معمولا نشانگان مداومی از آنچه که روانپریشی (psychosis) شناخته شده است، تجربه میکنند. این نشانگان عبارتند از:
هذیانها (Delusions) – اعتقادات نادرستی که مبتنی بر واقعیت نیستند
توهمات (Hallucinations) – این زمانی اتفاق میافتد که یک فرد میبیند، میشنود، احساس میکند یا بوی چیزی را حس میکند که در واقع وجود ندارد
گفتار و رفتار آشفته
رفتار عجیب و غریب یا بیش فعالی
3. طبق گزارش بنیاد تحقیقات مغز و رفتار (Brain & Behavior Research Foundation)، افراد مبتلا به اسکیزوفرنی اغلب بیشتر از افراد عادی جامعه اقدام به خودکشی میکنند. برآورد شده است که بیش از 10 درصد از افراد مبتلا به اسکیزوفرنی، به ویژه مردان جوان، طی 10 سال اول بیماری، عمل خودکشی را انجام میدهند. همچنین سازمان بهداشت جهانی (WHO) خاطر نشان میکند که افراد مبتلا به این اختلال مغزی و رفتاری ناتوان کننده، به احتمال 2 تا 3 برابر، در سنین پایینتری نسبت به مردم عادی جامعه میمیرند.
4. محققان معتقدند که علل اسکیزوفرنی میتوانند ترکیبی از عوامل ژنتیکی، شیمیایی و محیطی باشند. عوامل خطرساز اسکیزوفرنی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
افزایش فعالیت سیستم ایمنی بدن مانند بیماریهای خود ایمنی (autoimmune diseases)
سن بالای پدر
برخی عوارض بارداری و زایمان که ممکن است بر رشد مغز تاثیر بگذارند
داشتن سابقه اسکیزوفرنی در خانواده
استفاده از داروهای روانگردان در طول سالهای نوجوانی و جوانی
5. هیچ راه قطعی برای جلوگیری از اسکیزوفرنی وجود ندارد، اما بیماران میتوانند با مراقبت و درمان مناسب زندگی پرباری داشته باشند. سازمان بهداشت جهانی اعلام کرده است که یکی از هر دو نفر که با این شرایط ذهنی زندگی میکنند، مراقبتهای لازم را دریافت نمیکنند. درمان، که احتمالا شامل تجویز دارو (medication) و رواندرمانی (psychotherapy) است، میتواند به پیشگیری از عود (relapses) و بدتر شدن نشانگان کمک کند. همانند سایر بیماریها، تشخیص و درمان به موقع میتواند به جلوگیری از عوارض احتمالی و همچنین بهبود چشمانداز بلندمدت آن کمک کند.
نکته مهم: نکات و پیشنهادات ذکر شده در این مقاله فقط برای مقاصد اطلاعرسانی عمومی است و نباید به عنوان توصیه پزشکی حرفهای تعبیر شود. اگر هر سوالی در این رابطه دارید، حتما با پزشک یا ارائهکننده مراقبتهای پزشکی مشورت نمایید.