مجمع جهانی علوم اعصاب (SFN) بزرگترین اجتماع دانشمندان و پزشکان جهان است که به درک مغز و سیستم عصبی اختصاص داده شده است. این سازمان غیرانتفاعی که در سال 1969 توسط رالف دبلیو جرارد تأسیس شد، همینک دارای حدود 37000 عضو از 95 کشور و بیش از 150 شعبه در سراسر جهان است.
بودجهی سالانهی SFN بیش از 30 میلیون دلار است و ذخایر آن در مجموع بیش از 76 میلیون دلار میباشد. از سال 2006 تقریبا 107 کارمند در ساختمان مرکزی آن در مرکز شهر واشنگتن دی.سی کار میکنند. نشست سالانهی SFN به طور منظم با بیش از 30000 شرکتکننده به نمایندگی از 95 کشور، 536 شرکت نمایشگاهی و نزدیک به 300 روزنامهنگار برگزار میشود.
SFN اهداف بزرگی را دنبال میکند و موارد زیر را خط مشی فعالیتهای خود قرار داده است:
پیشبرد درک مغز و سیستم عصبی: این سازمان با ایجاد زمینهی همکاری میان محققان رشتههای مختلف مرتبط با علوم اعصاب این فرصت را برای جامعهی علمی فراهم میکند تا با دیدی بین رشتهای سیستم عصبی را موشکافی کنند.
ارائهی فعالیتهای توسعهی حرفهای، اطلاعات و منابع آموزشی: SFN همکاری افراد متخصص و غیرمتخصص از جمله دانشجویان را با ایجاد فرصتهای تحقیقاتی مشترک تسهیل میکند. هدف این سازمان این است که در نهایت بتواند مجالی برای تبادل اطلاعات میان افراد با تواناییهای مختلف از فرهنگها و کشورهای مختلف ایجاد کند.
ارتقای اطلاعات عمومی و آموزشهای کلی در مورد علم بهویژه علوم اعصاب: SFN علاوه بر تلاش برای پیشبرد اهداف تحقیقاتی برای متخصصان، همواره تلاش کرده تا دانش علوم اعصاب برای عموم افراد قابلفهمتر و کاربردیتر شود. از این رو با حمایت از کتابها، سایتهای علمی و نیز مجلات علوم اعصاب تلاش میکند فاصله میان افراد متخصص و جامعه را کمتر کند.
علوم اعصاب و سیاستگذاری: مطلع کردن قانونگذاران و سیاستگذاران در مورد پیامدهای تحقیق برای سیاست عمومی باعث حفظ منافع اجتماعی و تداوم روند پیشرفتهای علمی میشود. از این رو این مأموریت نیز همواره از مأموریتهای مهم این سازمان تلقی شده است.
SFN برنامههای خود را از طریق نشستهای سالانه، نشریات، جلسات علمی، جوایز، برنامههای عمومی و آموزشی و دیگر موارد پیش میبرد. از جمله این برنامهها، میتوان طرحهای حمایتی قوی، مانند مراسم سالانهی روز هیل را نام برد که تاکنون بسیار مورد توجه قرار گرفته است.
برنامههای سالانهی SFN شامل انتشار دو مجلهی علمی بسیار پرطرفدار J Neurosci و eNeuro، ایجاد فرصتهای توسعهی حرفهای از طریق Neuronline، ایجاد پلتفرم بحثوگفتگو (که تنها در انحصار اعضای انجمن است) و ارائهی مجموعهی گستردهای از منابع آموزشی و کنفرانسهای مجازی برای موارد زیر میباشد:
– مبادلات علمی پیشرفته
– حمایت از جامعهی علوم اعصاب
– آموزش و مشارکت عمومی در حوزهی علوم اعصاب و ترویج این علم
– سایت BrainFacts.org
SFN دو مجلهی علمی-تخصصی را منتشر میکند. مجلهی علوم اعصاب (JNeurosci) مقالاتی حاوی طیف وسیعی از موضوعات مورد علاقهی عموم برای کسانی که بر روی سیستم عصبی کار میکنند، منتشر مینماید. eNeuro یک مجلهی دسترسی آزاد با پژوهشهای با کیفیت بالا و مبتنی بر تحقیقات کارشناسیشدهی گسترده است که صرفاً بر موضوعات علوم اعصاب متمرکز است.
سایت Brainfacts.org
سایت Brainfacts.org با ارائه محتوای علمی نقش بسیار زیادی در اشاعهی کشفیات علمی مرتبط با مغز در سراسر جهان داشته است. از سال 2014 که این وبسایت بارگذاری شده است صفحات آن بیش از 15 میلیون بار بازدید شده است. سایت brainfacts بیش از 7.5 میلیون کاربر دارد که 44 درصد کاربران این سایت خارج از ایالات متحدهی آمریکا زندگی میکنند.
اطلاعاتی که بر روی این وبسایت بارگذاری میشوند، بهطرز شگفتانگیزی طبقهبندی شده و شامل بخشهای متنوعی هستند.
ستونهای اصلی این وبسایت شامل موارد زیر میباشد:
تفکر، حس و رفتار: در این بخش حواس پنجگانهی انسان تشریح شده است. با مراجعه به این بخش کاربران میتوانند به مطالب متنوعی همچون پیری، فرآیندهای تفکر در مغز، مکانیسمهای احساس، استرس، زبان و دیگر عملکردهای شناختی مغز دسترسی داشته باشند و با جدیدترین تحقیقات در این زمینهها آشنا شوند.
بیماریها و اختلالات: در این بخش بیماریهای مختلفی از جمله آلزایمر، پارکینسون، اوتیسم، سرطان و نیز اختلالات رفتاری همچون اعتیاد مورد بررسی قرار گرفته است.
آناتومی: کاربران با مراجعه به این بخش میتوانند با بخشهای مختلف مغز و کارکرد آنها آشنا شوند و مدارهای مهم عصبی را بهتر بشناسند.
نوروساینس و جامعه: در این بخش از سایت به موضوعاتی همچون علوم اعصاب اجتماعی، هنر و علوم اعصاب، تکنولوژیهای کاربردی در علوم اعصاب و جدیدترین یافتههای علمی پرداخته شده است.
در آزمایشگاه: آزمایشگاهِ سایتْ تحقیقات سلولی- مولکولی در علوم اعصاب را پوشش میدهد و کاربران را با جدیدترین تکنولوژیهای تحقیقاتی آشنا میکند.
مغز سه بعدی: یکی از امکانات جالبی که در این سایت قرار داده شده است، مغز سه بعدی است. کاربران به وسیلهی نرمافزاری که در این وبسایت قرار داده شده است، میتوانند در دنیای مغز سفر کنند. شکل سه بعدی مغز این امکان را به کاربران میدهد که به راحتی هرچه تمامتر با آناتومی مغز آشنا شوند. همچنین با کلیک بر روی هر قسمت از این مغز سه بعدی، ساختمان و نوع سلولها و نیز کارکرد این قسمت از مغز نمایش داده میشود.
در سال 2017 در هفتهی آگاهی از مغز، وبیناری در این وبسایت برگزار شد که در آن نحوهی واکنش مغز به محیط اطراف از طریق حواس پنجگانه برای کاربران تشریح شد. در سال 2018 شعار SFN با عنوان “مغزت را بشناس تا خودت را بشناسی” معرفی شد تا خط مشی این سازمان، یعنی شناخت کارکردهای مغز برای بهبود زندگی افراد مشخصتر شود.
منبع: مجله مغز و شناخت، شماره 5، بهار 1397