طبق دانسته های پیشین از داده های رفتاری، با افزایش سن، حافظه و توجه کاهش می یابد. بر اساس تحقیقات علوم اعصاب شناختی، تغییرات مغز در طی افزایش سن الزاما به سمت بدتر شدن نیست. این نتایج با بررسی انعطاف پذیری مغز صورت گرفت. این به توانایی در مغز اشاره دارد که در آن نواحی مختلف مغز مسیرهای منعطفی برای انجام وظایف مختلف دارند.
پژوهشگران با استفاده از fMRI بررسی کردند که کدام قسمت های مغز در طی وظایف مختلف درگیر میشوند. با این بررسی ها و مقایسه افراد جوان و سالخورده، مشخص شد که برای یک فعالیت خاص مغزی مشخص، دو نیمکره در افراد سالخورده فعال میشود در حالی که در افراد جوان فقط یک نیمکره در گیر می شود و همچنین در افراد سالخورده بیشتر قسمت قدامی مغز فعالیت دارد ولی افراد جوان تر قسمت های خلفی تر مغز فعالیت دارند.
همچنین مشخص شد که تولید نورون های جدید هم چنان با افزایش سن ادامه دارد ولی اینکه تا چه اندازه این نورون های جدید در رفتار و تغییرات در مغز دخالت دارند هنوز مشخص نیست ولی در تحقیقات بر روی جوندگان مشخص شد که محرکات برای یادگیری و غنی سازی شناختی وجود داشته باشد این نورون های جدید تولید شده به حیات خود ادامه میدهند و حتی به بهبود سلامت کمک میکنند.
در یک روش کمتر تهاجمی، پژوهشگران با کار گذاشتن سیم پیچی بر روی سر افراد قسمت هایی از مغز را تحریک می کنند. که در این روش اگر طبق دستورالعمل انجام شود، آسیبی وجود ندارد و میتوان فعالیت های مغزی را در افراد سالم و افراد سالخورده مطالعه کرد.
محققان با تحریک قسمت جلویی قشر مغز، یعنی پشت پیشانی، توانستند خطاهای موجود در تست های شناختی انجام شده توسط سالمندان را کاهش داده و نتایج آن را به نتایج تست های انجام شده توسط افراد جوان نزدیک کنند.
البته این آزمایش محدودیت هایی نیز دارد، مانند این مورد که چون دستگاه بر روی سر قرار می گیرد برای تحریک نواحی عمقی تر مغز، خصوصا برای مطالعات روی حافظه، محدودیت دارد و اینکه ممکن است برای افراد مورد آزمایش راحت نباشد مثلا باعث القای تکانه هایی خصوصا در ناحیه پیشانی شود.
ما همیشه بر روی عملکردهایی از مغز متمرکز بودهایم که در طی افزایش سن دچار افت میشوند ولی باید گفت که افراد سالخورده همچنان تواناییهای اجتماعی و احساسی خوبی دارند و حتی می توانند افراد را بهتر تحت تاثیر قرار دهند یا بهتر از افراد جوان احساسات خود را تنظیم و کنترل کنند.
این نشان میدهد که شاید نواحی ای از مغز که کنترل کننده این توانایی ها هستند با افزایش سن بهتر حفظ می شوند یا شاید بتوان از آن برای بهبود وضعیت حافظه افراد سالمند چیزهایی را استخراج کرد مانند اینکه با تاکید بر اهمیت اطلاعات فردی، احساسی و انگیزشی ای که به خاطر سپرده میشوند، میتوان برای بهبود حافظه افراد سالمند کمک گرفت که این خود نیاز به تحقیقات در آینده خواهد داشت.
کشف اینکه مغز افراد سالخورده نیز انعطاف پذیری و پلاستیسیتی را دارا است، خود دلیلی امیدوارکننده برای سود بردن از برنامه های تمرینی برای مغز است مثل یادگیری مهارت های جدید که مانع از انحطاط و زوال مغز میشود مثل یادگیری عکاسی دیجیتال یا مهارتهایی از این دست. از جمله تمرین های مفید دیگر برای تقویت ذهن انجام ورزش های بدنی، پرهیزهای غذایی مناسب برای مغز و سبک زندگی اجتماعی.
البته این موضوع قابل ذکر است که دانشمندان هشدار می دهند که شواهد علمی کمی تا به امروز وجود دارند مبنی بر موثر بودن نرم افزارهای تمرینی برای مغز که به بازی های ذهنی معروفند.
به طور کلی طی این تحقیق مشخص شد که مغز طی افزایش سن پویایی بیشتری نسبت به آنچه قبل تر تصور میشد دارد.
برای کسب اطلاعات بیشتر اینجا را کلیک کنید.